Rozmowa kwalifikacyjna to kluczowy moment w procesie rekrutacji, jednak nie wszystkie pytania, jakie może zadać rekruter, są zgodne z prawem. Istnieją kwestie, które naruszają prywatność kandydata i nie powinny być poruszane podczas rozmowy o pracę. W tym artykule przedstawimy listę zakazanych pytań, wyjaśnimy, dlaczego nie powinny być zadawane i podpowiemy, jak reagować w przypadku ich otrzymania.
Czym są zakazane pytania?
Zakazane pytania to te, które naruszają przepisy prawa pracy oraz RODO. Dotyczą one przede wszystkim danych wrażliwych, które nie powinny mieć wpływu na decyzję o zatrudnieniu. Rekruter nie może wymagać od kandydata ujawniania informacji niezwiązanych bezpośrednio z kompetencjami zawodowymi.
Przykłady zakazanych pytań
- Pytania o życie prywatne
Czy planuje Pan/Pani ślub?
Czy posiada Pan/Pani dzieci lub planuje ich posiadanie?
Jakie ma Pan/Pani przekonania religijne?
Czy jest Pan/Pani w związku?
- Pytania o zdrowie i niepełnosprawność
Czy ma Pan/Pani jakiekolwiek przewlekłe choroby?
Czy był/a Pan/Pani ostatnio na zwolnieniu lekarskim?
Czy posiada Pan/Pani orzeczenie o niepełnosprawności?
- Pytania o poglądy polityczne i przynależność związkową
Na kogo Pan/Pani głosował/a w ostatnich wyborach?
Czy należy Pan/Pani do związku zawodowego?
- Pytania o pochodzenie i narodowość
Jakiego jest Pan/Pani wyznania?
Jaki jest Pana/Pani status obywatelski?
W jakim kraju Pan/Pani się urodził/a?
Jak reagować na zakazane pytania?
Jeśli podczas rozmowy kwalifikacyjnej pojawi się jedno z zakazanych pytań, warto zachować spokój i dyplomatycznie odmówić odpowiedzi. Oto kilka sposobów:
Zmiana tematu: „Wolałbym skupić się na moich kompetencjach i doświadczeniu.”
Zadanie pytania zwrotnego: „Czy ta informacja jest istotna dla stanowiska, na które aplikuję?”
Grzeczna odmowa odpowiedzi: „To bardzo prywatna kwestia, wolałbym jej nie poruszać.”
Konsekwencje zadawania zakazanych pytań
Pracodawca, który stosuje niedozwolone pytania, może narazić się na konsekwencje prawne, w tym oskarżenie o dyskryminację. W skrajnych przypadkach można zgłosić sytuację do Państwowej Inspekcji Pracy lub wystąpić na drogę sądową.
Rozmowa kwalifikacyjna powinna koncentrować się na kompetencjach kandydata i jego umiejętnościach zawodowych. Znajomość swoich praw i odpowiednie przygotowanie pozwolą uniknąć niekomfortowych sytuacji oraz zapewnić profesjonalny przebieg rekrutacji.
